Đây là câu chuyện mình được chứng kiến khi chú họ hàng của mình phải nhập viện. Chú có visa du lịch (visitor visa) đi qua thăm con đang học. Tiền viện phí chi trả gần $40,000 chỉ trong vòng vài ngày.

Sự việc cũng mới vừa xảy ra gần đây, chú có tiền sử cao huyết áp nên sau 1 buổi chiều vận động gì đó, chú bị đau dữ dội ở ngực, mệt và khó thở. Các triệu chứng như đang bị đau tim (heart attack) nên mình đã gọi 911.

Khi gọi 911, họ sẽ hỏi chuyện gì xảy ra và địa chỉ. Nếu liên quan đến y tế, họ sẽ chuyển line điện thoại qua cho bên tổng đài y tế. Trong lúc đó họ đã gửi người tới nhà bạn rồi nên đừng rối và hối thúc họ. Sau khi cúp máy chừng 2 phút là họ tới nơi.

911 cấp cứu tại chỗ

Có 1 đội cứu hộ đi Fire Truck tới trước hỏi tình hình, test đường huyết, test huyết áp. Sau cỡ 7 phút thì có 2 medic (nhân viên y tế, đi xe cấp cứu) tới kiểm tra sâu hơn về tim mạch, đường huyết các thứ.

Sau khi test hết thì họ kêu người nhà thay đồ và chuẩn bị đồ đạc, họ chuyển chú lên xe cứu thương (ambulance) và chở tới bịnh viện. Mình làm người thông dịch nên nhân viên cho mình lên xe đi chung.

Cấp cứu tại bịnh viện

Tới BV thì tất nhiên sẽ được đẩy vô ER. Lúc này mình giải thích trước với họ chú là visitor nên không có BH của chánh phủ, họ yêu cầu cung cấp passport để biết thông tin cá nhân như tên, tuổi… Sau đó, họ kêu phải đóng tiền cấp cứu hết $800.

Nếu các bạn chưa biết thì đối với BH của visitor họ không “direct bill” mà bạn sẽ trả tiền trước rồi lấy lại sau. Đó gọi là trả tiền upfront và reimburse lại với công ty bảo hiểm.

Ngoài việc đóng tiền, họ cũng sẽ cho bạn ký 2 loại giấy tờ. 1 là giấy xác nhận bạn là người chịu trách nhiệm về tài chánh, 2 là ký chấp thuận cho BV khai các loại giấy tờ với chánh phủ nếu có trường hợp xấu xảy ra với bịnh nhân.

Sau khi được đẩy vô phòng nằm thì họ lập tức có người tới lấy máu, siêu âm, đo điện tim…v.v. Sau đó cỡ 1 tiếng thì có một bác sĩ cấp cứu (emergency doctor) tới khám. Sau 77-49 câu hỏi để nắm triệu chứng và tình hình thì bác sĩ giải thích và yêu cầu thanh toán cho ổng. Ổng giải thích tiền kia chỉ là tiền cấp cứu, tiền bs tới khám tính riêng nữa. Và bị đóng hết $500 cho cỡ 15ph hỏi đáp.

Mới vô có cỡ 2 tiếng mà đã bay hết $1300.

Sau khi khám xong thì nằm chờ cỡ 2 tiếng có 1 bác sĩ về nội khoa (Internal Physician) tới khám, vì có các kết quả xét nghiệm có liên quan tới tim mạch. Sau đó 1 tiếng lại có 1 bác sĩ chuyên khoa khác tới khám nhưng do vốn từ ít nên mình không hiểu đó là khoa gì. Cuối cùng là 1 bác sĩ nội trú tới hỏi để nắm tình hình trước khi nhập viện.

Cái phần ở phòng cấp cứu thì mình thấy mọi người hay kể bị bịnh đi cấp cứu ngồi chờ mòn mỏi. Do họ đã có thông tin về tình trạng bịnh nhân họ ưu tiên ai khẩn cấp trước, và đúng là như vậy. Mình thấy họ làm rất nhanh, chuyên nghiệp và bài bản.

Nếu các bạn chỉ bịnh hoặc bị gì không nghiêm trọng các bạn nên đến bác sĩ gia đình, walk in ở các clinic hơn là cắm đầu vô BV. BV bên Canada này không phải để khám cho người cảm sốt cảm bình thường, BV là nơi cấp cứu và cữu chữa bịnh nhân bị nặng.

Lưu ý: Ở phòng cấp cứu có chỉ 1 cái ghế ngồi cho người nhà nên nếu có đi chung chỉ 1 người thân đi theo mà thôi. Ở đó có ổ điện các bạn nên mang theo đồ sạc điện thoại để sạc vì chúng ta sẽ gọi điện liên lạc người nhà rất nhiều.

Lưu ý tiếp là ở khu cấp cứu này rất hỗn loạn, người ra vô liên tục, có các bịnh nhân bị nặng, bị ói, bị chảy máu thậm chí mấy ông nội bị điên la làng chửi thề um sùm. Vô đây thì nên giữ tâm trạng bình tĩnh nếu không dễ bị hoản loạn.

Nhập viện

Sau khi cấp cứu và không có gì nguy kịch, chú được đưa lên trên nhập viện.

Phòng bịnh tuy cũ nhưng trang thiết bị rất hiện đại. Có thể do tình trạng bịnh nên chú được vô nằm chung với 1 ông tây trắng đã cao tuổi. 1 phòng chỉ có 2 người. Đa số bịnh nhân ở đây là các ông bà đã lớn tuổi bịnh nặng kéo dài.

Được cái là BV bên này không phải chen chúc, không nằm 1 giường 2 người, không người trên người dưới. Mỗi người là 1 cái giường riêng biệt và được cách nhau bởi 1 bức bình phong. Trong phòng có nhà vệ sinh có tắm, hoàn toàn sạch sẽ và được lau dọn mỗi ngày.

Bịnh viện cũng có cung cấp các bữa ăn mỗi ngày, mỗi ngày sẽ có bữa sáng, trưa, chiều. Mỗi bữa sẽ có các món khai vị, món chính, món ăn kèm và tráng miệng. Mỗi bịnh nhân sẽ có menu riêng và được tự chọn món mình thích. Chỉ có cái là các món đa số là món tây, cũng có cơm nhưng ăn tạm chứ không thể ngon như cơm nhà.

Đối với người bịnh nặng không thể tự vệ sinh tự ăn uống thì BV cũng có người giúp đỡ thay quần áo, tắm rửa hoặc cho ăn. Ở ngay khoa cũng có 1 pantry có máy nước, máy làm đá đầy đủ. Người nhà ở đây hầu như không làm được gì vì các dịch vụ rất tốt.

Trong những ngày nằm ở BV, sẽ có BS tới khám, mỗi BS khám sẽ tính tiền bạn riêng mỗi lần cỡ $500. Cũng sẽ có những bác sĩ không tính tiền vì họ làm nhận lương.

Mỗi ngày cũng sẽ có 1 y tá, 1 bác sĩ phụ trách khác nhau trong khu vực đến khám và kiểm tra. Nếu các bạn có bất cứ vấn đề gì cứ ra gọi họ và nói chuyện trực tiếp. Họ sẽ tới và hỗ trợ, giải thích cho bạn ngay.

Cơ bản mình thấy y tá, nhân viên và bác sĩ ở BV rất tốt, dễ thương tận tình và không có nhăn nhó gắt gỏng nếu bạn là người lịch sự. Cũng có nhiều bịnh nhân lớn tuổi khó tánh, khó chịu, chửi bới la ó om sòm thì họ mới khó chịu lại thôi.

Xuất viện

Sau khi nằm 5 đêm thì được bác sĩ cho xuất viện. Trước khi xuất viện thì được y tá hướng dẫn cho thủ tục và giải thích về bịnh tình cũng như các loại thuốc bác sĩ kê sau đó. Trên hướng dẫn được ghi rất rõ ràng, nên uống như thế nào, uống mấy giờ, tác dụng của thuốc và tác dụng phụ của thuốc. Nói chung là mình cũng rất bất ngờ trước trải nghiệm này, kỹ lưỡng đến từng viên thuốc.

Vì trước đó mình có kết nối bên bảo hiểm với bịnh viện rồi nên các chi phí này nọ sau đó họ sẽ làm việc với bên bảo hiểm. Sau khi có được giấy xuất viện (Discharge Report) thì mình chở chú về nhà.

Chi phí

Sử dụng bảo hiểm hiện có

Tại vì chú đây là visitor nên tất nhiên sẽ phải tự trả tiền khám chữa bịnh và nhập viện. Ngày hôm sau bên office bịnh viện gọi cho mình kêu liên hệ bên bảo hiểm. Họ không có direct bill nên các tiền viện phí mình phải trả upfront và claim lại với bên BH sau. Tuy nhiên, sau khi hỏi thì mình mới biết, nhập viện 1 ngày là hết gần $8000, nếu bịnh nặng cần vô ICU (chăm sóc đặc biệt) là hơn $10,000.

Tới đây mình sốc toàn tập, vì mặc dù có BH nhưng kể cả mình hay con của chú cũng không thể có ngay số tiền cỡ đó để đóng cho họ. Nếu ở thêm 1 ngày là sẽ con số đó sẽ là tăng khủng khiếp hơn nữa.

Trước mình từng làm super visa, bị bắt phải mua BH $100,000 mới được cấp visa, mình thấy con số đó lớn không cần thiết nhưng giờ mới thấy con số đó chả là gì, ở 10 ngày là coi như hết sạch.

Mình cũng nói cho bác sĩ biết tình trạng của chú và điều kiện gia đình. Mọi người nhất là người mới qua vẫn sẽ mang tâm lý sợ người ta coi thường nên không dám nói, cái này là cái thiệt của mình. May mắn là mình đặt vấn đề ngay với BS, BS đã gọi Social Worker (nhân viên an sinh xã hội) lên nói chuyện. Họ tư vấn rằng mình nên gọi cho công ty bảo hiểm báo tình trạng ngay lập tức và xin số hồ sơ (claim ID, file ID, case ID) tên sẽ khác nhau tuỳ mỗi công ty.

Bước gọi công ty BH là rất quan trọng, khi sự việc vừa xảy ra các bạn phải gọi liền, đừng để xuất viện ra về mới gọi claim, họ có thể từ chối trả vì bạn ép họ trả tiền khi họ không có chút thông tin nào trước đó. Cái này mình nghĩ cũng đúng và công bằng cho cả 2 bên.

Bạn cũng nên nói chuyện với quầy tiếp tân của khoa (của khoa không phải của BV nha). Hỏi họ số fax và số điện thoại liên lạc, xong cung cấp cho công ty bảo hiểm để 2 bên gọi điện nói chuyện với nhau không cần thông qua bạn.

Sau bước này thì bạn có thể an tâm về phần tiền trả upfront, công ty bảo hiểm sẽ giải quyết cho bạn. Sau khi xử lý được chỗ này mình thấy nhẹ nhõm hẳn. May mắn mình đặt vấn đề với BS và hỏi các xử lý nếu không cũng không biết mấy cái này.

Lấy lại tiền đã trả trước

Ở phần đi cấp cứu mình cũng có nhắc đến chi phí $800 đóng ngày khi vào khoa cấp cứu. Phần này dù có giấy tờ đầy đủ nhưng bên phía công ty bảo hiểm từ chối không trả. Mình cũng không hiểu lý do tại sao. Họ yêu cầu phải có “doctor note” cho cái này, nhưng mình liên lạc qua lại cả BV lẫn công ty BH vẫn không thể thoả yêu cầu của họ.

Ngoài ra, còn phần $500 cho bác sĩ cấp cứu, vì đa số BS ở chỗ cấp cứu đều là BS dịch vụ, họ không phải là BS của BV nên khi thanh toán, họ chỉ cho bạn cái receipt sau khi cà thẻ. Họ không có cái invoice cụ thể nào nên mình cũng không có thể lấy lại tiền cho phần này.

Đến cỡ gần 1 tháng sau khi bên Dịch vụ Y tế Albert (Alberta Health Service – AHS) gửi invoice về chỗ ở của con chú qua đường bưu điện. Invoice cho tiền xe cứu thương hết cũng $580. Họ yêu cầu trả tiền nên mình cũng phải giúp chú trả qua website của AHS. Phần này bên công ty bảo hiểm cũng từ chối trả tiền.

Xong mình có hỏi luôn cho chú phần mà lúc trước chú có đi khám ở 1 BS gia đình. Tiền khám và thuốc cỡ khoảng $250 ($120 tiền khám, cỡ $130 tiền thuốc). Các bạn lưu ý là công ty BH luôn luôn đòi Invoice và Doctor Note. Các bạn khám xong thì xin liền 2 cái đó. Bác sĩ sẽ kêu đưa sau khi công ty BH đòi nhưng bản thân mình đã chứng kiến 2, 3 lần ở các công ty BH khác nhau rồi. Họ luôn đòi nên xin trước để đỡ phiền phức.

Tóm lại, chú đã phải móc tiền túi trả trước hết gần $2300 cho các dịch vụ này nọ nhưng không được công ty bảo hiểm trả lại.

Xin thông tin nhập viện

Vì để claim BH, mình có liên lạc với bên khoa nơi nằm khi nhập viện, hỏi luôn cả ở phòng cấp cứu và bịnh viện nhưng câu trả lời của họ là không biết. Họ nhập thông tin vào hệ thống nhưng không thể lấy thông tin ngược lại để cung cấp cho mình.

Mình phải đến phòng lưu trữ hồ sơ bịnh án (Health Record) hỏi thì họ cũng không được phép lấy thông tin cho bạn. Bạn phải điền cái form, họ sẽ fax cái form đó qua cho AHS (Dịch vụ Y tế Alberta) nó giống Sở Y Tế bên VN mình vậy.

Họ sẽ email cho bạn đòi các thông tin liên quan và cung cấp cho bạn qua email hoặc bưu điện tuỳ theo bạn chọn cái nào. Để xin các thông tin này bạn cần sẽ phải trả tối thiểu là $25 và con số này sẽ cao hơn nếu hồ sơ bịnh án phức tạp.

Bạn có thể tự in cái form đó luôn, download ở đây.

Mua bảo hiểm mới

Vì thời điểm chú nhập viện, bảo hiểm du lịch của chú lại sắp hết hạn, vì lo không được BH trả nên mình có kêu con chú gọi công ty bảo hiểm để hỏi giá BH nếu mua tiếp.

Nhân viên bên bảo hiểm đã chọn ‘No’ cho toàn bộ các mục tiểu sử bịnh án vì thời điểm đó chưa có thông tin bịnh tình của chú từ bác sĩ. Cái giá mới đưa ra là $13,000 cho gói cover $100,000 và $8,000 cho gói cover $20,000. Sau khi xuất viện và có tiểu sử bịnh án, người nhà đã hỏi giá mới và được biết là bên cty BH từ chối bán luôn.

Mình đã rất sốc mặc dù đã biết trước là tiền viện phí và BH của bên Canada này rất cao nhưng cũng không ngờ là nó ngoài sức tưởng tượng như vậy. Cho nên các bạn nào có ba mẹ đang ở Canada diện visitor hoặc bản thân bạn ở không giấy tờ thì nên cẩn thận, nếu có việc phải vào BV thì bạn sẽ mất khả năng chi trả cho viện phí.

Tóm tắt

Sau đây mình tóm tắt 1 số key point cho các bạn chú ý.

• Gọi 911 ngay đừng chần chừ khi có các biểu hiện bất thường về sức khoẻ.
• Ghi nhớ và cung cấp đầy đủ thông tin cho nhân viên y tế, tên tuổi, tình trạng sức khoẻ, biểu hiện và vấn đề lúc gọi xe cấp cứu.
• Mang theo giấy tờ của người bệnh passport, tiểu sử bệnh án, các thuốc đang uống.
• Mang theo thẻ ngân hàng của bạn, bạn sẽ phải trả ít nhất $800 cho cấp cứu và $500 cho mỗi bác sĩ khám tại cấp cứu. Khoản thanh toán này BH từ chối trả.
• Tiền xe cứu thương sẽ trả sau đó khi AHS gửi invoice qua bưu điện. BH từ chối trả.
• Mang theo dây sạc điện thoại của người đi theo, có chỗ cắm sạc và wifi free trong BV.
• Chỗ cấp cứu chỉ có 1 chỗ ngồi cho người thân, đừng đi hết cả nhà.
• [Quan Trọng] Khi ổn chút, gọi ngay số hotline 24/7 của công ty BH mà bạn mua, báo họ biết và yêu cầu gửi số hồ sơ cho bạn. Bạn cung cấp thông tin đó cho bên phía BV để họ xử lý.
• Hỏi và cung cấp số điện thoại, fax của khoa nằm cho công ty bảo hiểm.
• Nếu các bạn không liên lạc với công ty BH để họ làm việc với BV, bạn có thể phải tự trả trước $8000 cho 1 ngày nằm viện và các chi phí phát sinh.
• Khi xin thông tin nhập viện, đừng hỏi lung tung. Đi thẳng tới phòng Health Record hỏi họ cái form xin thông tin và điền vào. download ở đây.